ปืนพกกึ่งอัตโนมัติ “เก้าลูกดก” ที่รู้จักกันแพร่หลายในชื่อ CZ 75 ถือกำเนิดเมื่อปี 1975 ในยุคสงครามเย็น ชื่อประเทศยังเป็นเชโกสโลวาเกีย อยู่ในค่ายสังคมนิยมของยุโรปตะวันออก จะด้วยเหตุใดก็ตาม วิศวกรของโรงงานซีแซด ออกแบบปืนล้ำยุคกระบอกนี้ให้ใช้กระสุน 9x19 มม. “พาราเบลลัม” ที่เป็นกระสุนยอดนิยมของฝ่ายตะวันตก โดยตัวปืนรวบรวมจุดเด่นของปืนหลายแบบในยุคนั้นไว้ด้วยกัน คือระบบขัดกลอนเหมือน ซิก P210, ซองกระสุนสองแถวลูกดกเหมือน เบรานิงก์ P35 และไกดับเบิล/ซิงเกิล เหมือน วอลเธอร์ P38 โครงปืนเหล็กล้วนออกแบบด้ามให้จับถนัดมือ ได้รับการยกย่องว่าเป็นปืนต่อสู้ที่ดีที่สุดแบบหนึ่งของโลก โรงงานเพิ่มอักษร B หลังชื่อรุ่นในปี 1986 เมื่อปรับแบบใส่ตัวกั้นหน้าเข็มแทงชนวน เพิ่มความปลอดภัยคือป้องกันอุบัติเหตุปืนลั่นเมื่อตกกระทบพื้น
หลังสิ้นสุดยุคสงครามเย็น คือการรื้อกำแพงเบอร์ลินเมื่อปี 1990 และสหภาพโซเวียตล่มสลาย หนึ่งปีต่อมา ประเทศเชโกสโลวาเกีย แยกออกตามชาติพันธุ์เดิมในปี 1993 โรงงานซีแซดอยู่ในสาธารณรัฐเช็ก ปืนซีแซดที่ผลิตหลังจากนั้นจึงบอกแหล่งผลิตเป็นชื่อประเทศใหม่ เป็นจังหวะเดียวกับสหรัฐเปิดตลาดให้ปืนซีแซดเข้าไปขายได้ ซีแซดตั้งบริษัทตัวแทนคือ CZ-USA ในปี 1998 หลังจากนั้นเมื่อได้ข้อมูลการตลาดมากขึ้น จึงมีปืน CZ 75 หลากหลายรูปแบบ และประมาณปี 2010 เริ่มใช้วัสดุสเตนเลสเป็นครั้งแรก โดยมีให้เลือกคือ ผิวพ่นทรายด้าน (Matte finish) กับขัดเงาทั้งกระบอก (Glossy finish) โดยมีรุ่น New Edition (หรือ Special Edition ในตลาดสหรัฐ) แต่งแบบผสมผสาน คือผิวโค้งพ่นทรายด้าน ผิวเรียบสองข้างขัดเงา และใส่ด้ามไม้แทนด้ามยางแข็งของสองรุ่นมาตรฐาน
CZ 75B SS Glossy แต่ในแคตตาล็อกบนเว็บ CZ-USA ใช้คำว่า High Polished Stainless ความหมายตรงกันคือวัสดุเหล็กปลอดสนิม ขัดเงาเต็มที่เหมือนผิวกระจก ในด้านการทำงานยังเหมือน 75B ดั้งเดิม คือเป็นระบบรีคอยล์ ขัดกลอนด้วยลำกล้องกระดก สันขัดกลอนซ่อนในลำเลื่อนหน้าช่องคัดปลอก ตัวลำกล้องยาว 4.7 นิ้ว ควบคุมการกระดกด้วยห่วงลูกเบี้ยว โครงปืนหุ้มรางจับลำเลื่อน ไกดับเบิล/ซิงเกิล มีคันห้ามไกบนโครงปืนทั้้งซ้ายขวา สามารถเข้าห้ามไกเมื่อนกง้างสุดได้โดยนกไม่ตก เพื่อการพกพาแบบ “cocked-and-locked” สำหรับผู้ที่ต้องการยิงนัดแรกแบบซิงเกิล ซองกระสุนปรับเพิ่มจำนวนบรรจุจาก 15 ดั้งเดิม เป็น 16 นัด และเจาะช่องล็อกไว้ทั้งซ้ายขวา ให้กลับตัวล็อกไปไว้ด้านขวาได้ถ้าต้องการ ด้ามเป็นยางแข็งสีดำ ส่วนกลางนูนหนุนอุ้งมือ สามารถเปลี่ยนเป็นด้ามอะลูมิเนียมบางพิเศษได้
โดยรวม ซีแซด 75B SS Glossy เป็นปืนใช้งานขนาดตัวมาตรฐาน สำหรับเจ้าหน้าที่พกซองนอก หรือติดบ้าน วัสดุสเตนเลสล้วน แข็งแรงทนทานดูแลง่าย แต่งผิวเงางามทั้งกระบอก มีห้ามไกซ้ายขวามาจากโรงงาน ระบบไกแบบ ดับเบิล/ซิงเกิล เหนี่ยวนัดแรกได้จากตำแหน่งลดนก หรือพกซองนอกแบบง้างนกเข้าห้ามไกเหมือนปืน 1911 ได้ จุกระสุนเหลือเฟือแบบลูกดกแต่คอปืนไม่อ้วน จับด้ามได้ถนัดดี ความแม่นยำสูง และจากน้ำหนักของตัวปืนทำให้ยิงได้นุ่มนวลดีมาก ผิวขัดเงามีข้อดีคือไม่มีตำหนิจากการขัดถูกับซองพก และถ้ามีรอยขีดข่วนสามารถลบรอยได้ง่ายด้วยหัวขัดหนังกับผงละเอียด.
...................................
ดร.ผณิศวร ชำนาญเวช